Bên cạnh việc phân loại cấu tạo theo các bộ phận trong ngôi nhà, yếu tố vật liệu cũng đóng vai trò quan trọng làm cơ sở để phân chia kết cấu. Trong phần 3 của loại bài viết, mời bạn đọc đồng hành cùng D-CREA, tìm hiểu những thành phần cấu tạo theo từng loại vật liệu trong nhà dân dụng và phân tích những ưu, nhược điểm của mỗi loại để từ đó lên phương án thiết kế và thi công phù hợp.
Kết cấu gỗ
Trong kiến trúc nhà dân dụng, các thành phần thường có cấu tạo bằng gỗ là cột, dầm, sàn và mái. Chúng được thiết kế với mục đích bao che và ngăn cách. Tuy nhiên, hệ thống này có tính cứng kém, độ bền hạn chế và tiêu tốn nhiều nguyên liệu gỗ. Do đó, nó chỉ thích hợp ở những khu vực có nguồn cung cấp gỗ dồi dào, thường là ở nông thôn.
Kết cấu bê tông cốt thép
Hệ thống cấu tạo chịu lực chính của một ngôi nhà gồm dầm, cột, sàn và mái thường được xây dựng bằng vật liệu bê tông cốt thép. Trong khi đó, tường không chịu lực và chỉ có tác dụng chủ yếu để bao che và ngăn cách không gian.
Loại hình kết cấu này đòi hỏi nhiều sử dụng vật liệu thép và xi măng, điều này làm tăng giá thành xây dựng. Do đó, vật liệu bê tông cốt thép thường chỉ thích hợp cho các công trình công cộng hoặc các tòa nhà cao tầng.
Kết cấu thép
Đây là loại hệ thống chịu lực bao gồm cột thép, dầm thép, vì kèo thép, trong khi tường thường được xây dựng từ các vật liệu khác. Loại kết cấu này có trọng lượng nhẹ, khả năng chịu lực cao và tuổi thọ lâu dài nhưng tiêu tốn vật liệu. Nói chung, kết cấu thép ít được sử dụng trong xây dựng nhà dân dụng.
Kết cấu hỗn hợp
Kết cấu gạch – gỗ: thường bao gồm vì kèo và sàn làm bằng gỗ, tường hoặc cột được xây dựng bằng gạch để chịu lực. So với kết cấu gỗ, loại này thường cứng và bền hơn nhưng vẫn không tối ưu được như các kết cấu khác. Do đó, nó thường ít được sử dụng hoặc chỉ phù hợp cho những ngôi nhà một tầng.
Kết cấu bê tông – gạch: Sàn mái thường được làm bằng bê tông cốt thép và tường được cấu tạo từ gạch. Loại kết cấu này có đặc điểm khá kiên cố, bền chắc, khả năng chống cháy và chống ẩm tương đối tốt. So với kết cấu bê tông cốt thép, nó có giá thành thấp hơn, giúp tiết kiệm vật liệu. Vì vậy, đây là loại kết cấu được sử dụng phổ biến trong xây dựng nhà dân dụng.
Kết cấu bê tông cốt thép và thép: Bao gồm mái dàn bằng thép; dầm và cột bằng bê tông cốt thép. Đây là hệ thống chịu lực chính với đặc tính kiên cố, bền chắc, khả năng chịu nhiệt độ cao. Loại kết cấu này thường được sử dụng nhiều trong xây dựng các công trình công nghiệp hoặc nhà có yêu cầu chịu chấn động lớn.
Hiểu rõ cấu tạo của công trình cho phép các kiến trúc sư, kỹ sư làm việc một cách hiệu quả, chuyên nghiệp hơn từ quá trình lên phương án tới thi công và hoàn hiện. D-CREA mong rằng, những chia sẻ của chúng tôi đã phần nào mang tới cho những ai muốn tìm hiểu về kiến trúc có thêm nguồn thông tin tham khảo giá trị, hữu ích.
Ảnh: Internet.
Bài viết có tham khảo sách “Nguyên lý thiết kế cấu tạo các công trình kiến trúc” – NXB Xây dựng.
